Καταρχάς, το άγχος είναι μία φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού μας όταν αυτός έρχεται αντιμέτωπος με κάτι νέο ή κάτι που ενέχει κίνδυνο. Το άγχος, ως φυσιολογική λειτουργία του οργανισμού μας επιτρέπει να παίρνουμε γρήγορες αποφάσεις, να ανταποκρινόμαστε στις προκλήσεις και να παραμένουμε σε εγρήγορση. Επομένως είναι μια φυσική και διανοητική αντίδραση στις εμπειρίες της ζωής, είναι μία κατάσταση στην οποία έρχεται ο οργανισμός μας εξαιτίας της “διατάραξης της ησυχίας μας” εξαιτίας κάποιου ερεθίσματος που μας προκαλεί αίσθημα αδυναμίας, ανασφάλειας για το τι μπορεί να συμβεί και φόβου για το άγνωστο.
Υπάρχουν άπειρα πράγματα στην καθημερινότητά μας που μπορούν να μας προκαλέσουν άγχος. Προβλήματα στην εργασία μας, στις σχέσεις μας με τους άλλους ανθρώπους, κάποια από αυτά απλά και καθημερινά, άλλα πιο σοβαρά. Τι γίνεται όμως όταν το άγχος, αυτή η φυσιολογική αντίδραση σε κάποιο ερέθισμα που αρχικά είναι σωτηρία για την επιβίωση μας γίνεται υπέρμετρο ή και χρόνιο προκαλώντας ακόμη και ασθένειες σωματικές και ψυχικές;
Είναι σαφές ότι όλοι οι άνθρωποι, τουλάχιστον στις μοντέρνες κοινωνίες, κάποιες στιγμές εκφράζουν άγχος.
Έχουμε άγχος να προλάβουμε, έχουμε άγχος να έχουμε τα αποτελέσματα που θέλουμε να έχουμε από τις προσπάθειες μας. Έχουμε το άγχος γύρω από αν οι άλλοι θα εγκρίνουν αυτά τα αποτελέσματα, αν οι άλλοι θα μας δεχτούν και θα μας αγαπήσουν. Αυτό συνήθως συμβαίνει γιατί έχουμε ταυτίσει την αξία μας με τα αποτελέσματα των προσπαθειών μας και την αγάπη των άλλων για μας με αυτά.
Η μείωση των επιπέδων του νοσηρού άγχους μπορεί όχι μόνο να μας κάνει να αισθανόμαστε καλύτερα στο τώρα, αλλά και να προστατέψουμε την υγεία μας μακροπρόθεσμα. Δεν είναι το άγχος από μόνο του πρόβλημα, αλλά το πώς ανταποκρινόμαστε σε αυτό αφήνοντας το να επηρεάσει το σύνολο της ύπαρξης μας Οι μόνοι υπεύθυνοι για το άγχος είμαστε εμείς οι ίδιοι. Το άγχος είναι μια ενέργεια. Πρέπει λοιπόν ο καθένας από μας να αποφασίσει πώς θα χρησιμοποιήσει αυτή την ενέργεια. Με παραγωγικό ή με καταστροφικό τρόπο;
Πώς λειτουργεί το άγχος
Όταν ο άνθρωπος έρχεται αντιμέτωπος με σωματικά ή εγκεφαλικά ερεθίσματα ─ κυρίως συναισθηματικά ─ αντιδρά, επιστρατεύοντας τις δυνάμεις του. Η πίεση του αίματος, ο ρυθμός της καρδιάς και η αναπνοή αυξάνονται, ενώ το αίμα παρεκκλίνει από τα πεπτικό σύστημα στους εκούσιους σκελετικούς μυς. Σε αυτή την κατάσταση, ο οργανισμός έχει τις εξής κυρίως επιλογές: να πολεμήσει, να αποδράσει, να παγώσει ή να μάθει να ικανοποιεί τις ανάγκες των άλλων αγνοώντας τις δικές του ( fight, flight, freeze and fawn). Όταν όμως ο οργανισμός του ανθρώπου έρχεται σε επαφή με αγχώδεις καταστάσεις για μακροχρόνιες περιόδους και είναι σε διαρκή επαγρύπνηση, τότε το σώμα εξαντλείται.
Ειδικότερα, το χρόνιο άγχος διαταράσσει τη σχέση μεταξύ του υποθαλάμου, της υπόφυσης και των επινεφριδίων, και διεγείρει το συμπαθητικό νευρικό σύστημα.
Μια αγχωτική εμπειρία προκαλεί την απελευθέρωση της κορτιζόλης και την επινεφρίνη, η οποία επηρεάζει όλες τις σωματικές λειτουργίες του οργανισμού. Η αντίδραση αυτή στο άγχος προετοιμάζει τον οργανισμό, κινητοποιώντας την αποθηκευμένη ενέργεια, κατευθύνοντας τη ροή του αίματος στις κύριες μυϊκές ομάδες των χεριών και των ποδιών και ευαισθητοποιώντας τους ιστούς σε ορμόνες και νευροδιαβιβαστές, που αντιμετωπίζουν μια απειλητική κατάσταση.
Ο ανθρώπινος οργανισμός είναι φτιαγμένος για προβλήματα, για εμπόδια για πιέσεις και εντάσεις, το άγχος είναι αρχικά κάτι καλό. κινητοποιεί, δραστηριοποιεί τον άνθρωπο να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο . Φανταστείτε έναν άνθρωπο μπροστά σε ένα ορατό κίνδυνο για τη ζωή του π.Χ μπροστά σε ένα άγριο θηρίο έτοιμο να του επιτεθεί. Εάν δεν υπήρχε η διαδικασία του άγχους τότε ο άνθρωπος θα βάδιζε αμέριμνος μπροστά στο θηρίο. Όταν όμως ξεκινάει η διαδικασία του άγχους στο σώμα, τότε μπορεί να δράσει ώστε να το αποφύγει.
Ακόμη φανταστείτε να έρχεται επάνω σας ένα φορτηγό πως θα νοιώθετε εκείνη την στιγμή? Πώς αντιδράτε? όταν βλέπουμε λοιπόν έναν κίνδυνο, μια απειλή, είμαστε από τη φύση μας εξοπλισμένοι με ένα υπέροχο σύστημα συναγερμού και προστασίας που λέγετε φόβος, η καρδιά χτυπάει δυνατά, ο ιδρώτας τρέχει, τρέμεις, αντιδράς ακαριαία, θα προστατέψεις τον εαυτό σου από τον κίνδυνο, για να αποφύγεις το φορτηγό αυτό. Όμως ποτέ αυτή η διαδικασία αντίδρασης που λέγεται άγχος, που σε πρώτο επίπεδο είναι υγιής , γίνεται δυσβάστακτη; Το σύστημα προστασίας και αυτοάμυνας αυτό όταν απορρυθμίζεται καταλήγει σε χρόνιο ή υπερβολικό άγχος και ίσως και σε διαταραχές όπως οι κρίσεις πανικού που είναι πολύ συχνές στη σύγχρονη κοινωνία.
Όταν απορρυθμίζεται αυτός ο τόσο σημαντικός συναγερμός μας ο εσωτερικός συναγερμός, δυσλειτουργεί, είτε δηλαδή χτυπάει με το παραμικρό είτε είναι κολλημένος σε ένα μόνιμο αίσθημα απειλής. Κολλημένος δηλαδή μόνιμα σε όσα προβληματίζουν, σαν να έρχεται το τέλος του κόσμου συνεχώς. Τότε ο άνθρωπος νιώθει αβοήθητος να σταματήσει αυτή την διαρκή αγωνία με αποτέλεσμα να υπάρχει ένας μόνιμος , υπόκωφος φόβος, ένα συναίσθημα διαρκούς ανησυχίας, έντασης, αγωνίας ένα μόνιμο σφίξιμο που δεν του δεν του επιτρέπει να χαρεί απλά πράγματα. Ένας υπερβολικά αγχώδης άνθρωπος με πολύ φόβο μέσα του πιο εύκολα έχει νεύρα, πιο εύκολα θυμώνει, πιο εύκολα έχει αρνητικά συναισθήματα προς τους άλλους ανθρώπους γύρω του. Συνακόλουθα επηρεάζεται η σωματική και ψυχική του υγεία , επηρεάζονται οι σχέσεις του ακόμα η εργασία του ή η αποτελεσματικότητα του να αντιμετωπίσει την καθημερινότητα. Σωματικά συμπτώματα (κόπωση, κλάμα, ημικρανίες, στομαχικές διαταραχές, υψηλή αρτηριακή πίεση κ.α.), όσο και συναισθηματικά (θυμός, απελπισία, οργή, κατάθλιψη, κρίσεις πανικού κ.α.) γίνονται καθημερινότητα.
Αν αρχικά το άγχος δίνει δύναμη όταν είναι υπέρμετρο ή και χρόνιο οι σκέψεις ρουφάνε το θάρρος και την δύναμη και το κουράγιο.
Επομένως, δεν είναι υγιές να μην υπάρχει καθόλου το άγχος αλλά δεν είναι επίσης υγιές όταν αυτό γίνεται υπέρμετρο να είμαστε σε παράλυση.
Επίσης, το υπέρμετρο άγχος πάντα αφορά το μέλλον όπως και ο φόβος σχεδόν πάντα αφορά το μέλλον. Όταν όμως ένας άνθρωπος ζει το παρόν το άγχος μειώνεται. Δυστυχώς η σύγχρονη κοινωνία εκπαιδεύει από την παιδική ηλικία τον άνθρωπο να φοβάται το λάθος και να απορρίπτει τελικά τον εαυτό του.
Ψυχικές και συναισθηματικές επιπτώσεις του άγχους
1. Κατάθλιψη που είναι μια σοβαρή ψυχική ασθένεια η οποία σχετίζεται με συμπτώματα όπως μελαγχολία, απώλεια ευχαρίστησης, απώλεια ενέργειας, δυσκολία συγκέντρωσης και αυτοκτονικές σκέψεις.
2. Αγχώδεις διαταραχές οι οποίες συνοδεύονται από μια σειρά παράλογων πεποιθήσεων όσον αφορά την επικινδυνότητα μερικών καταστάσεων και γεγονότων
3. Διαταραχές προσωπικότητας δηλαδή αλλαγές στην προσωπικότητά ως αποτέλεσμα απελευθέρωσης ορμονών του άγχους εχθρότητα, θυμός, καταναγκαστική συμπεριφορά, καχυποψία, απομόνωση
4. Αλλαγές γνωστικών λειτουργιών εξαιτίας των οποίων μεταβάλλεται μέρος της λειτουργίας του νευρικού συστήματος. Ο άνθρωπος μπορεί να παρουσιάσει σύγχυση, δυσκολία συγκέντρωσης, δυσκολία στην εκμάθηση νέων πληροφοριών ή και προβλήματα στη λήψη αποφάσεων
5. Αναπνευστικό και καρδιαγγειακό γρήγορη αναπνοή άσθμα Την ίδια ώρα η καρδιά αντλεί γρηγορότερα με αποτέλεσμα να αυξάνει την αρτηριακή πίεση
6. Πεπτικό σύστημα οδηγώντας σε διάρροια ή δυσκοιλιότητα.
7. Μυϊκό σύστημα μια τέτοια κατάσταση παραταθεί για μεγάλα χρονικά διαστήματα, τότε οι τεταμένοι μύες μπορούν να επιφέρουν πονοκεφάλους και μυϊκούς πόνους.
8. Σεξουαλικό και αναπαραγωγικό σύστημα δημιουργεί στυτική δυσλειτουργία και κάποιες φορές μόλυνση των αναπαραγωγικών οργάνων στους άντρες.
9. Ανοσοποιητικό σύστημα να οδηγήσει σε φλεγμονή/νες, σε μείωση λευκών αιμοσφαιρίων και τελικά να μας κάνει πιο ευαίσθητους σε λοιμώξεις και βλάβες ιστών.
Στρατηγικές μείωσης του άγχους
1.Καταστροφολογία στο μυαλό …………………………………………
Αν σκέφτεστε συνεχώς «τι θα συμβεί αν» γύρω από ένα γεγονός, μερικές φορές η αντιμετώπιση των χειρότερων πιθανών σεναρίων και η εξεύρεση μιας βιώσιμης λύσης μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του άγχους.
2.Είναι γεγονός ή εικασία;
Ρωτάω αντί να μαντεύω. Είναι αναμφισβήτητα αληθινό ή είναι κάτι που δημιουργεί ο εγκέφαλός μας;
3. Όχι στην τελειομανία, Ο τελειομανής άνθρωπος επιδιώκει συνεχώς με απόλυτο τρόπο ένα αποτέλεσμα που συνήθως δεν είναι εφικτό. Η προσπάθεια δε μπορεί να φέρει πάντα το τέλειο αποτέλεσμα καθώς υπάρχουν άλλοι παράγοντες στο σύμπαν εκτός από την προσπάθεια μας ιδιαίτερα όταν αυτή αφορά ένα άλλο ον. Με αυτόν τον τρόπο, με την επιδίωξη δηλαδή της ανέφικτης τελειότητας το άτομο θα εκφράζει μοιραία την ανάγκη του με κάποια επιθετικότητα επειδή έχει αυτή την πίεση μέσα του. Έτσι δημιουργεί συγκρούσεις ή στην εργασία ή στην οικογένεια και αρκετά συχνά αυτό οδηγεί σε διάφορες ψυχοσωματικές αρρώστιες
4.Αυτοπεποίθηση Αν καλλιεργήσουμε αυτοπεποίθηση θα συνειδητοποιήσουμε ότι είμαστε ικανοί να καταφέρουμε αυτό που θέλουμε. Ο χρόνος και η πείρα στην πορεία θα αποδείξει ότι είμαστε ικανοί να τα καταφέρουμε κι αν δεν καταφέρουμε ακριβώς αυτό που θέλουμε δεν θα χαθούμε, δεν θα πάθουμε κάτι, δεν χρειάζεται να έχουμε άγχος η φόβο. Το άγχος δεν εξυπηρετεί αφού τις περισσότερες φορές το αποτέλεσμα δεν εξαρτάται μόνο από μας
5.Απελευθέρωση από τον Φόβο της Αποτυχίας Να απελευθερωθούμε από το φόβο του λάθους και το φόβο της αποτυχίας. Το λάθος και η αποτυχία είναι μέρος της δημιουργίας και της εξέλιξης.
Δεν είμαστε τέλειοι, είμαστε σε μία διαδικασία εξέλιξης όπως όλοι οι άλλοι άνθρωποι, δεν χρειάζεται να κάνουμε κάτι για να αξίζουμε, να έχουμε κάποια επιτυχία για να αξίζουμε. Η ικανότητα και η αξία δεν είναι ταυτόσημες έννοιες . Δεν έχει μικρότερη αξία κάποιος με λιγότερες ικανότητες, αξίζει την ίδια αγάπη και το σεβασμό.
6. Κάνε χώρο χαράς στην ζωή σου από τις σκέψεις φόβου και θυμού. Φέρε κάτι στο μυαλό σου που σου αρέσει σε ανακουφίζει και άστο να πολλαπλασιαστεί. Μια εικόνα ή σκέψη τόσο προσφιλής που σε βγάζει από τις αγχώδεις σκέψεις και σε φέρνει στο τώρα, σε κάτι που αγαπάς. Απελευθέρωσε τον εαυτό σου από αγχωτικές σκέψεις, μην είσαι όμηρος σε αυτές
7. Δράστε, Δημιουργήστε.
Όταν ο εγκέφαλος και το σώμα παραμένουν ακίνητα και στάσιμα τότε παραμένουμε εγκλωβισμένοι και παράγεται ακόμα περισσότερος φόβος ενώ όταν είστε ενεργοί, όταν κινείστε όταν κάνετε κάτι, ο εγκέφαλος σας διαβάζει ότι έχετε μπει στην φάση της αντιμετώπισης, της απειλής και βάζει αμέσως μπρος και αυτός το καταλάγιασμα, δηλαδή να ενεργοποιήσει τον τρόπο με τον οποίο ηρεμεί η βιολογία σας.
8. Ξεκουράστε το μυαλό σας:
Σύμφωνα με έρευνες, ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων μένουν άυπνοι λόγω του στρες. Προκειμένου λοιπόν να καταφέρετε να κοιμηθείτε το πολυπόθητο οκτάωρο, προσπαθήστε να μειώσετε την καφεΐνη, απομακρύνετε τους αντιπερισπασμούς (τηλεόραση, Η/Υ, κτλ) και πηγαίνετε για ύπνο συγκεκριμένες ώρες κάθε μέρα. Οι άνθρωποι με αγχωτικές ζωές μπορούν να επωφεληθούν πολύ από το να έχουν ένα χόμπι στην ζωή τους. Άλλωστε, έχει αποδειχτεί ότι πολλές δραστηριότητες έχουν συνδεθεί με τη μείωση του στρες.
9. Φροντίστε το σώμα σας:
Όταν γυμνάζεστε, το επίπεδο του άγχους σας μειώνεται, ενισχύεται η ντοπαμίνη και η σεροτονίνη. Η γυμναστική και η διατροφή μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στη μύωση του στρες. Μελέτες έδειξαν ότι η άσκηση ενισχύει την ικανότητά μας να ανταποκρινόμαστε στο στρες. Φαίνεται επίσης, ότι η τακτική άσκηση βοηθά στην εξάλειψη χημικών ουσιών που απελευθερώνονται στο σώμα μας ως αντίδραση σε μια αγχωτική κατάσταση. Από την άλλη, η σωστή διατροφή μπορεί να βοηθήσει στην καταπολέμηση του άγχους ποικιλοτρόπως.
Κάποιες τροφές ενισχύουν τα επίπεδα της σεροτονίνης, μιας ηρεμιστικής χημικής ουσίας του εγκεφάλου. Άλλες πάλι έχουν την ικανότητα να μειώσουν τα επίπεδα της κορτιζόλης και αδρεναλίνης, των ορμονών του στρες. Τέλος, ο συνδυασμός σωστής διατροφής και τακτικής άσκησης μπορούν να βοηθήσουν και στα αποτελέσματα του στρες, ενισχύοντας το ανοσοποιητικό σύστημα και μειώνοντας την αρτηριακή πίεση.
Τα χαμηλά επίπεδα Μαγνησίου συνδέονται με το άγχος και την κατάθλιψη φροντίστε να λαμβάνετε αρκετό μαγνήσιο, η λήψη μαγνησίου συμμετέχει σε περισσότερο από 400 διεργασίες στο σώμα σας.
Το σύμπλεγμα βιταμινών Β΄ βοηθά στην ανακούφιση του άγχους την ενίσχυση της νοητικής απόδοσης και τον περιορισμό των συμπτωμάτων κατάθλιψης και άγχους
10.Χτίστε υγιείς σχέσεις:
Οι σχέσεις μπορούν να αποτελέσουν πηγή στρες, αλλά μπορούν επίσης να χρησιμεύσουν και ως ρυθμιστές. Είναι αποδεδειγμένα τα οφέλη της υγιούς σύνδεσής μας με τους άλλους ανθρώπους. Έχει για παράδειγμα διαπιστωθεί ότι βοηθούν στην ανακούφιση υψηλών επιπέδων άγχους που επηρεάζουν τις στεφανιαίες αρτηρίες, τη λειτουργία του εντέρου, τη ρύθμιση της ινσουλίνης και το ανοσοποιητικό σύστημα. Άλλες έρευνες έχουν δείξει ότι όταν συμπεριφερόμαστε με ενδιαφέρον προς τους άλλους ενεργοποιείται η απελευθέρωση μιας ορμόνης που μειώνει το στρες.
11. Οργάνωση του χρόνου μας βάζοντας τις σωστές προτεραιότητες.
12. Ισορροπία βάζοντας τα διαλείμματα στην καθημερινότητα μας
13. Βρίσκουμε μια λύση που είναι προς το συμφέρον μας, αν ο εγκέφαλός μας είναι αρκετά ισχυρός ώστε να καταλήξει σε ένα δυνητικά επιβλαβές αποτέλεσμα, έχει επίσης τη δύναμη να καταλήξει σε ένα σπουδαίο αποτέλεσμα.
14.Βρείτε τι προκαλεί το άγχος :
Προσπαθήστε να παρακολουθήσετε τον εαυτό σας. Όταν νιώσετε στρεσαρισμένοι, σημειώστε την αίτια. Εάν καταλάβετε τι είναι αυτό που σας ενοχλεί, προσπαθήστε να αναπτύξετε μια στρατηγική αντιμετώπισης.
15.Ζητήστε βοήθεια:
Αν εξακολουθείτε να αισθάνεστε ότι το στρες σας επηρεάζει σε τέτοιο βαθμό που επηρεάζει τη λειτουργικότητά σας, τότε συμβουλευτείτε έναν ψυχολόγο ή άλλο εξουσιοδοτημένο επαγγελματία ψυχικής υγείας.
Αυτός μπορεί να σας βοηθήσει να εντοπίσετε τις καταστάσεις ή τις συμπεριφορές που συμβάλουν στο χρόνιο στρες και στη συνέχεια να σας βοηθήσει να τις καταπολεμήσετε αποτελεσματικά.
16.Ο Διαλογισμός, η Προσευχή ή οποιαδήποτε τεχνική που μας φέρνει σε επαφή με μια πηγή ηρεμίας και σιγουριάς μέσα μας. Υπάρχει πάντα ένα μέρος του εαυτού μας το οποίο ότι και να συμβαίνει έξω έχει απόλυτη ηρεμία. Ας το ανακαλύψουμε !!
17. Θετικές σκέψεις.
Πρέπει να βρούμε τον τρόπο να εκπαιδεύσουμε το νου μας να σκέφτεται θετικά. Αυτό μπορεί να σημαίνει καθημερινή θετική προβολή, γραπτές επιβεβαιώσεις. Επίσης βοηθάει να διαβάσουμε ή να ακούμε κάθε μέρα ένα κομμάτι από κάποια ομιλία, να το συζητήσουμε με άλλους ανθρώπους, να ανήκουμε σε μία ομάδα που συζητάνε ανάλογα θέματα ώστε να δυναμώνει αυτή και να καταφέρουμε να αφαιρέσουμε λανθασμένα συμπεράσματα και συναισθήματα που έχουν δημιουργηθεί μέσα μας από τα παιδικά χρόνια
ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΑΓΧΟΣ
1.Θετική προβολή να κλείσετε τα μάτια σας να ηρεμίσετε με κάποιο τρόπο και να οραματιστείτε τον εαυτό σας κάνοντας αυτά που έχετε να κάνετε που συνήθως σας προκαλούν άγχος αλλά τώρα στο νου σας το κάνετε με ηρεμία και με μία σιγουριά ότι θα το πετύχετε θα γίνουν όλα καλά, η θετική προβολή γύρω από την στάση μας απέναντι σε αυτό που θέλουμε να κάνουμε και γύρω από το ίδιο το αποτέλεσμα ότι θα πετύχω και αν δεν πετύχω την πρώτη φορά θα πέτυχω την 10η φορά
2.Η μισή λαμπάδα να ξαπλώσετε κοντά στον τοίχο, να βάλετε τα πόδια ψηλά στον τοίχο, ένα μαξιλάρι κάτω από τους γλουτούς ώστε να ρέει το αίμα από τα πόδια και να πηγαίνει οξυγόνο στους πνεύμονες ώστε να ανανεώσει τον εγκέφαλο, μένετε 15-20 λεπτά εκεί μέχρι να ανανεωθεί ο εγκέφαλος και το νευρικό σύστημα, κάνοντας αυτό κάθε μέρα θα αρχίσετε να ηρεμείτε, θα αλλάξετε στάση ζωής και να σκέφτεται πιο θετικά τα πράγματα
3. Ενσυνειδητότητα χρησιμοποιούμαι τις 5 αισθήσεις (αφή, όραση, γεύση, ακοή όσφρηση), έτσι μετακινούμε το πρόβλημα μας, την σκέψη μας σε κάτι άλλο.
ΧΡΥΣΗ ΔΑ
ΧΡΥΣΗ ΧΑΤΖΗΘΕΟΔΩΡΟΥ
Εναλλακτική Θεραπεύτρια
- Ολονυκτία στο Λ.Πύργο για την Παλαιστίνη (Από φοιτητικές παρατάξεις) - May 13, 2024
- Πένθος στον καλλιτεχνικό χώρο – Πέθανε ο ηθοποιός Γιάννης Μαλούχος - May 13, 2024
- O καιρός στη Θεσσαλονίκη και την υπόλοιπη Ελλάδα - May 13, 2024