Το σκωτζέζικο ουίσκι είναι, χωρίς αμφιβολία, ο βασιλιάς στην κατηγορία του. Και ένα καλό scotch whisky είναι το απόλυτο must για τις γιορτές – είτε σκέφτεσαι να το κάνεις δώρο σε κάποιον είτε απλώς να χαρίσεις την απολαυστική του εμπειρία στον εαυτό σου.
Το 2018 στη Σκωτία λειτουργούσαν 133 αποστακτήρια Scotch whisky. Και αυτά είναι τα μόνα 133 μέρη στον κόσμο που μπορούν -δηλαδή επιτρέπεται- να παράγουν σκωτσέζικο ουίσκι. Ο «βασιλιάς» των αποσταγμάτων προστατεύεται από νόμους, που μεταξύ άλλων ορίζουν ότι το ποτό παράγεται αυστηρά και μόνο στη Σκωτία. Πρέπει επίσης να έχει παλαιωθεί στη χώρα, μέσα σε δρύινα βαρέλια, για τουλάχιστον τρία χρόνια. Αυτό σημαίνει πως όλα τα σκωτσέζικα ουίσκι είναι τουλάχιστον 3 ετών (δηλαδή μεσολαβούν τρία χρόνια μεταξύ απόσταξης και εμφιάλωσης). Οποιαδήποτε άλλη επισήμανση ηλικίας πάνω στο μπουκάλι αναφέρεται στο «νεότερο» ουίσκι που χρησιμοποιείται για το συγκεκριμένο προϊόν. Ένα scotch που δεν αναφέρει την ηλικία του στην ετικέτα είναι γνωστό ως No Age Statement – ή αλλιώς NAS.
Όταν πας σε ένα μπαρ και ζητήσεις ένα scotch τότε ξέρεις ότι καπνιστές γεύσεις, έντονο ξύλο αλλά και πολλά αρώματα θα μαγέψουν τις αισθήσεις σου. Βλέπεις η υποχρεωτική παραμονή του σε βαρέλια κάθε λογής αλλά και η εν γένει αυστηρή του νομοθεσία το κάνει όχι μόνο μοναδικό αλλά και πάρα πολύ γοητευτικό σε κάθε του γουλιά. Άλλωστε η λέξη whisky προέρχεται από την σκωτσέζικη λέξη “uisge beatha” που σημαίνει νερό της ζωής. Πάμε να δούμε μερικά από τα πιο αξιοσημείωτα και καλύτερα -κυρίως malt- αποστάγματα whisky από τη Σκωτία.
The Balvenie
Όταν μιλάμε για scotch που έχουν την δική τους ταυτότητα, τότε το μυαλό μας πάει κατευθείαν στο Balvenie. Αυτό το αποστακτήριο στην περιοχή του Speyside έχει κυκλοφορήσει μερικά από τα πολυβραβευμένα whisky και αυτό δείχνει το μεράκι που βάζουν σε όλη τη διαδικασία. Δύο πραγματικά διαμάντια είναι το Caribbean Cask, το οποίο έχει παλαιωθεί σε βαρέλια που περιείχαν ρούμι και το PEAT WEEK 14άρων ετών, που κυκλοφόρησε πρώτη φορά το 2017. Και τα δύο ξεκινάνε αρκετά γλυκά στον ουρανίσκο και στη συνέχεια σαν ηφαίστειο απελευθερώνουν απίστευτες γεύσεις.
The Glenlivet
Ένα άλλο μοναδικό αποστακτήριο της περιοχής του Speyside είναι αυτό του The Glenlivet, το οποίο παράγει whisky που σημειώνουν τρομερές πωλήσεις στην Αμερική αλλά και στην Ευρώπη. Ανάμεσά τους το Nadurra που έχει παλαιωθεί σε βαρέλια sherry ενώ μοναδικό είναι και το 12 ετών single malt το οποίο πίνεται τέλεια με ελάχιστο πάγο και μία φέτα λεμόνι μιας και τα εσπεριδοειδή κυριαρχούν στην επίγευσή του.
Glendronach
Από την ίσως πιο διάσημη περιοχή της Σκωτίας με αποστακτήρια, τα Highlands, έρχεται το Glendronach και συγκεκριμένα το whisky 15 ετών. Φέρνει στη μύτη αρώματα από βανίλια και πεύκο ενώ η αρκετών ετών παλαίωσή του προσφέρει γευστικά έντονη τύρφη, μελάσσα, εσπεριδοειδή και πράσινο μήλο. Αρκετά προσιτό και σε γεύση αλλά και σε τιμή.
The Macallan
Ένα από τα πιο παλιά αποστακτήρια της Σκωτίας είναι αυτό που ακούει στο όνομα The Macallan. Λειτουργεί αδιαλείπτως από το 1824 και έχει κυκλοφορήσει μερικά από τα πιο διάσημα whisky. Άλλωστε δεν είναι τυχαίο ότι έχει παίξει και σε ταινίες του James Bond. Αν θέλεις να καταλάβεις τι σημαίνει scotch whisky τότε the Macallan 12 Year Old DoubleCask, που έχει παλαιωθεί σε δρύινα αμερικανικά βαρέλια αλλά και sherry, προσφέρει μια τρομερή ισορροπία σε γεύση και αρώματα. Βανίλια, εσπρειδοειδή, ξύλο, ginger, αποξηραμένα φρούτα και κανέλα είναι μόνο μερικές από τις νότες επίγευσης.
OBAN
Μία άλλη ετικέτα που στην Ελλάδα βρίσκεται σε κάθε bar είναι εκέινη του OBAN. Εμείς εδώ θα μιλήσουμε για το 14 ετών single malt το οποίο μοιάζει να αιωρείται ανάμεσα στον καπνιστό και θαλασσινό του χαρακτήρα. Κάπου εκεί ανάμεσα θα βρεις επίσης νότες ξύλου αλλά και κανέλας. Είναι ένα μπουκάλι ιδανικό για κάποιον που θέλει να μυηθεί στον κόσμο του whisky και επιβάλλεται να βρίσκεται σε κάθε σπιτική κάβα που σέβεται τον εαυτό της.
Glen Grant
Το Glen Grant 18 ετών μοιάζει να μην βαριέται τα βραβεία και τις διακρίσεις αφού κατακτά τα παράσημα το ένα μετά το άλλο. Δεν είναι τυχαίο αφού τα 18 χρόνια που παρέμεινε στο βαρέλι το έκαναν τόσο μοναδικό που σου βγάζει σε κάθε γουλιά μια ζεστασιά και κάτι οικείο. Στην αρχή έχει μια γλυκάδα με τη βανίλια και την καραμέλα να κυριαρχεί, ενώ όσο περνάει η ώρα βγάζει όλο και περισσότερες πικάντικες νότες. Το τελείωμά του κάτι παραπάνω από ευχάριστο και όλος αυτός ο συνδυασμός το κάνει μοναδικό.
Ledaig
To Ledaig παλαίωσης 10 ετών έρχεται από το αποστακτήριο του Tobermory στο Isle of Mull το οποίο παράγει small batch whisky, δηλαδή περιορισμένης παραγωγής. Σε μια αρκετά λογική τιμή προσφέρει ένα απόσταγμα με αρκετά τυρφώδη γεύση το οποίο στην συνέχεια μετατρέπεται σε πιπεράτη επίγευση. Ένα απόσταγμα που πραγματικά αξίζει την προσοχή σου.
Lagavulin
Ένα scotch το οποίο μπορεί να είναι premium αλλά γίνεται όλο και περισσότερο γνωστό ανα τον κόσμο. Το αποστακτήριο βρίσκεται στην περιοχή του Islay και είναι αρκετά κοντά σε αυτό του Laphroaig. Έχει μια όμορφη και ισορροπημένη γεύση με γλυκές επιγεύσεις που μένουν στον ουρανίσκο. Ειδικά αν φτάσει στα χείλη σου το 16άρι τότε η παλέτα σου θα απογειωθεί με γεύσεις θάλασσας, εξωτικών φρούτων αλλά και πορτοκαλιού.
Talisker
Ένα ακόμα παράδειγμα του τι μπορεί να παράγει η περιοχή του Islay είναι το The Talisker 10 ετών. Αν και μπορεί να παραπλανήσει πολλούς με την προσιτή του τιμή, η γεύση του αλλά και το σώμα του είναι μοναδικά. Καπνιστό στη μύτη, μαζί με θάλασσα και φρούτα εξοχής, σε κάνουν να μεθύσεις πριν καν το δοκιμάσεις. Εκεί κυριαρχεί και πάλι ο καπνιστός του χαρακτήρας μαζί με πιπεράτες νότες. Άλλωστε όσοι ξέρουν, όταν δεν θέλουν να σκεφτούν πολύ τι scotch να παραγγείλουν, παίρνουν Talisker γιατί ξέρουν ότι είναι κάτι παραπάνω από τίμιο και πολλά παραπάνω από ένα απλό scotch whisky.
Bunnahabhain
Ένα απόσταγμα που παράγεται στη μαγική περιοχή του Islay με το ιδιαίτερα τυρφώδες νερό και τις ιδανικές για παλαίωση θερμοκρασίες. Αυτός είναι και ο λόγος που το Bunnahabhain και συγκεκριμένα εκείνο των 8 ετών παλαίωσης μοιάζει να έχει τραβήξει όλα τα μαγικά συστατικά που μπορεί ένα βαρέλι σε ένα whisky. Αρκετά ισορροπημένο, κρεμώδες, ευκολόπιοτο, με νότες λεμονιού στο άρωμα και ένα φρουτώδες τελείωμα.
Caol Ila
Ένα scotch με ένα από τα πιο περίεργα ονόματα αλλά τις πιο οικείες γεύσεις. Βλέπεις αυτό το single malt βρίσκεται μέσα στο blend του Johnnie Walker αν και μόνο του μοιάζει να στέκεται αγέρωχο σαν ένα από τα πιο αξιοσέβαστα scotch της περιοχής Islay. Το ανοιχτό, κίτρινο χρώμα του, φέρνει λίγο σε λευκό κρασί αλλά η καπνίλα στη μύτη και το λεμόνι που κυριαρχεί σε γεύση και άρωμα το κάνουν ιδιαίτερα ξεχωριστό. Όλα αυτά πολλαπλασιάζονται αν δοκιμάσεις το 12άρι – και αυτό είναι δέσμευση.
Bruichladdich
Ένα ιδιαίτερο αποστακτήριο και από άποψη φιλοσοφίας αλλά και από εκείνη των ετικετών που παράγει είναι αυτό του Bruichladdich στην περιοχή του Islay. Από εκεί έχουν κυκλοφορήσει μερικές αρκετά τυρφώδεις ετικέτες και μερικές πιο καπνιστές με την τύρφη να έχει μπει σε δεύτερο πλάνο. Ένα whisky που σίγουρα αξίζει είναι το THE ORGANIC του 2009 από 100% οργανικό κριθάρι Σκωτίας και παλαιωμένο για 8 χρόνια σε πρώην bourbon και Tennessee whiskey βαρέλια. Αν κοιτάξεις μια μπάρα που το έχει, τότε θα το καταλάβεις κατευθείαν αφού ξεχωρίζει από μακριά χάρη στο ιδιαίτερο μπουκάλι του.
Laphroaig
Τα θρυλικά αποστακτήρια στο Laphroaig παίρνουν το Scotch τους πολύ σοβαρά. Βλέπεις περηφανεύονται ότι παράγουν ίσως τα πιο καπνιστά whisky που μπορείς να βρεις στην αγορά και αυτό οφείλεται στα μικρά βαρέλια που χρησιμοποιούν και επιτρέπουν σε περισσότερο απόσταγμα να έρχεται σε επαφή με επιφάνεια ξύλου. Ιδιαίτερα το Laphroaig Quarter Cask είναι αρκετά επιθετικό, αυστηρό και ιδιαίτερο στις γεύσεις του, με το βούτυρο και τη βανίλια να κυριαρχούν. Με την ίδια ετικέτα θα βρεις μερικά διαμάντια όπως το 10άρι το οποίο έχει παλαιωθεί σε premium βαρέλια – και αυτό βγαίνει τόσο στο άρωμα όσο και στη γεύση του.
Aberlour
Το αποστακτήριο του Aberlour στην περιοχή του Speyside ακολουθεί την ίδια φιλοσοφία με τα γειτονικά του αλλά ειδικεύεται σε ιδιαίτερα και ξεχωριστά blended whisky χωρίς όμως να αναφέρεται ο χρόνος παλαίωσης. Αυτό δεν είναι ιδιαίτερα κακό αφού συγκεκριμένα μία ετικέτα με το όνομα A’bunadh είναι παλαιωμένη σε ισπανικά, δρύινα Oloroso sherry βαρέλια, κάτι που απογειώνει το αποH αγγλική ομοσπονδία ανακοίνωσε ως Ομοσπονδιακό τον Τούχελτέλεσμα. Η παρτίδα 49 όπως είναι καταγεγραμμένη, είναι γεμάτη βανίλια, εσπεριδοειδή, ginger αλλά και πράσινο μήλο. Επίσης από το ίδιο αποστακτήριο το 18άρι με την καραμέλα, το γλυκόπικρο σοκολατένιο τελείωμα αλλά φυσικά και το πράσινο μήλο είναι ένα ακριβό αλλά μοναδικό απόσταγμα whisky. Ψάξε και τα άλλα.
Aberfeldy
Εάν σου αρέσει το Dewar’s blended whisky, τότε θα λατρέψεις το Aberfeldy. To 12άρι αλλά περισσότερο το 16άρι single malt Scotch έχει κερδίσει πολλά βραβεία σε διαγωνισμούς και όχι άδικα αφού είναι ευκολόπιοτο με μία παλέτα γεύσεων που δε φαντάζεσαι ποτέ ότι μπορεί να έχει ένα whisky. Είναι αρκετά φρουτώδες και αυτό οφείλεται στην παλαίωσή του σε βαρέλια από bourbon και sherry casks. Το αποτέλεσμα είναι μια γλυκάδα καραμέλας αλλά και πράσινου μήλου σε συνδυασμό με κανέλα και γεύση ξύλου. Αυτό όμως που το κάνει ακόμα πιο γοητευτικό είναι η ιδιαίτερα προσιτή τιμή του για ένα τόσο ξεχωριστό scotch.