Πολλοί γονείς αντιμετωπίζουν την ανησυχία ότι το παιδί τους δεν έχει την κατάλληλη αίσθηση του κινδύνου. Συχνά, επιδεικνύει επικίνδυνες συμπεριφορές, όπως να τρέχει σε δρόμους με αυτοκίνητα, να σκαρφαλώνει σε ύψη χωρίς δεύτερη σκέψη ή να αψηφά τις οδηγίες για την ασφάλειά του. Αυτό φυσικά είναι ιδιαίτερα αγχωτικό για τους γονείς, οι οποίοι νιώθουν συνεχώς την ανάγκη να «τρέχουν» πίσω από τα παιδιά τους.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, η έλλειψη αίσθησης κινδύνου μπορεί να είναι σύμπτωμα Διαταραχής Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ). Τα παιδιά με ΔΕΠΥ συχνά δυσκολεύονται να εστιάσουν την προσοχή τους, να ελέγξουν τις παρορμήσεις τους και να αντιληφθούν τον κίνδυνο με τον ίδιο τρόπο όπως τα συνομήλικα παιδιά τους. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε καταστάσεις όπου η ασφάλεια του παιδιού απειλείται.
Πώς συνδέεται η ΔΕΠΥ με την αίσθηση του κινδύνου;
Η ΔΕΠΥ δεν είναι απλώς μια δυσκολία στην προσοχή ή την υπερκινητικότητα. Περιλαμβάνει επίσης δυσκολίες στη διαχείριση των παρορμήσεων και στην εκτίμηση των συνεπειών των πράξεων. Τα παιδιά με ΔΕΠΥ συχνά δεν αντιλαμβάνονται το ρίσκο ή δεν σταματούν να σκεφτούν για να ενεργήσουν. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να κάνουν επικίνδυνες επιλογές χωρίς να λαμβάνουν υπόψη τις πιθανές επιπτώσεις, όπως το να χτυπήσουν ή να βρεθούν σε ατυχήματα.
Έρευνες δείχνουν ότι τα παιδιά με ΔΕΠΥ έχουν πιο έντονη την τάση για ρίσκα και παρορμητική συμπεριφορά, κάτι που αυξάνει την πιθανότητα να αγνοήσουν βασικούς κανόνες ασφαλείας. Η ικανότητά τους να προβλέψουν τις συνέπειες των ενεργειών τους ή να σταματήσουν πριν κάνουν κάτι επικίνδυνο είναι περιορισμένη, οδηγώντας συχνά τους γονείς σε διαρκή ανησυχία.
Πώς μπορούν οι γονείς να βοηθήσουν χωρίς να δημιουργήσουν ανασφάλεια;
Παρά τις προκλήσεις που φέρνει η ΔΕΠΥ, οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν το παιδί τους να αναπτύξει καλύτερη αίσθηση κινδύνου και αυτορρύθμισης, χωρίς να το κάνουν να νιώθει ανασφάλεια ή υπερπροστασία. Ακολουθούν μερικές προτάσεις:
- Δημιουργία σαφών ορίων και κανόνων: Τα παιδιά με ΔΕΠΥ λειτουργούν καλύτερα όταν υπάρχουν σταθερά και ξεκάθαρα όρια. Οι κανόνες ασφαλείας πρέπει να είναι συγκεκριμένοι και επαναλαμβανόμενοι. Αντί να λέτε “Πρόσεχε”, προσδιορίστε τι σημαίνει αυτό: “Μην τρέχεις κοντά στο δρόμο” ή “Περίμενε μέχρι να σου πω ότι είναι ασφαλές να περάσεις.”
- Χρήση θετικών ενισχύσεων: Αντί να επικεντρώνεστε μόνο σε αρνητικές συνέπειες, ενισχύστε τις θετικές συμπεριφορές. Επαίνεστε το παιδί κάθε φορά που ακολουθεί έναν κανόνα ασφαλείας ή δείχνει προσοχή. Αυτό θα ενισχύσει την αίσθηση επιτυχίας και την επιθυμία να ξανακάνει τη σωστή επιλογή.
- Διδάξτε τις συνέπειες με παιχνίδι ρόλων: Μέσα από ασφαλείς και ελεγχόμενες καταστάσεις, βοηθήστε το παιδί σας να κατανοήσει τους κινδύνους μέσω παιχνιδιών ρόλων ή μικρών αναπαραστάσεων. Μπορείτε, για παράδειγμα, να δημιουργήσετε μια σκηνή όπου το παιδί μαθαίνει να σταματά πριν από ένα διαβάτη ή να κοιτάζει αριστερά και δεξιά πριν περάσει το δρόμο.
- Δώστε έμφαση στην αυτονομία με ασφαλή τρόπο: Αντί να περιορίζετε όλες τις δραστηριότητες του παιδιού σας από φόβο, βρείτε τρόπους να ενθαρρύνετε την ανεξαρτησία του μέσα από ασφαλή πλαίσια. Πηγαίνετε σε πάρκα όπου μπορεί να τρέχει ελεύθερα χωρίς να απειλείται από αυτοκίνητα ή βρείτε άλλους χώρους που προσφέρουν ελευθερία κίνησης με ελάχιστο κίνδυνο.
- Διαχείριση παρορμητικότητας με μικρά βήματα: Διδάξτε στο παιδί να σταματά και να σκέφτεται πριν πάρει μια απόφαση. Αυτό μπορεί να γίνει μέσα από απλά παιχνίδια, όπως το παιχνίδι με το φανάρι (πράσινο – κόκκινο φως), που θα του μάθει να αναστέλλει τη δράση του και να περιμένει το σωστό χρόνο για να ενεργήσει.
- Συνεργασία με ειδικούς: Η καθοδήγηση από ειδικούς, όπως σύμβουλους γονέων, ψυχολόγους, εργοθεραπευτές ή παιδοψυχίατρους, μπορεί να βοηθήσει στην ανάπτυξη κατάλληλων στρατηγικών και στην ενίσχυση της ασφάλειας χωρίς υπερβολική πίεση. Ο ειδικός μπορεί να βοηθήσει στην εκπαίδευση του παιδιού στη διαχείριση της παρορμητικότητας, ενώ παράλληλα μπορεί να συμβουλεύσει τους γονείς σχετικά με το πώς να παρέχουν υποστήριξη.
Για εξειδικευμένη βοήθεια σχετικά με τη ΔΕΠΥ και τρόπους ενίσχυσης της αίσθησης ασφάλειας, καθοδήγηση και υποστήριξη προσαρμοσμένη στις ανάγκες του παιδιού σας, μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μου στο anastasiatsanikid@gmail.com .
- ΔΕΠΥ και Συσχέτιση με Μαθησιακές Δυσκολίες - November 3, 2024
- «Το παιδί μου κάνει ορθογραφικά λάθη: Τι και πώς διορθώνω»(video) - October 21, 2024
- Σχολική αυτοπεποίθηση του παιδιού και 5 πράγματα που δεν πρέπει να λέμε οι γονείς - October 14, 2024